Gdy osoba bliska pozostaje w konflikcie z członkiem rodziny często nie chce dopuścić do dziedziczenia po sobie tej osoby.
Wydziedziczenie to pozbawienie przez spadkodawcę w testamencie zstępnych, małżonka lub rodziców zachowku. Dokonanie przez spadkodawcę wydziedziczenia pozbawia wydziedziczonego prawa do zachowku, a także wyklucza możliwość dziedziczenia przez niego na podstawie ustawy.
Wydziedziczyć można z trzech przyczyn, gdy spadkobierca:
– wbrew woli spadkodawcy postępuje uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego;
– dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci;
– uporczywie nie dopełnia względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych.
Przyczyny te wskazuje art 1008 kodeksu cywilnego.
Zgodnie z zaś artykułem 1009 kodeksu cywilnego przyczyna wydziedziczenia powinna wynikać z treści testamentu. Nie jest konieczne bardzo dokładne określenie tej przyczyny, wystarczy, że wynikała ona z treści testamentu. Nie jest jednak wystarczające poprzestanie na podaniu, że wydziedzicza się z uwagi na np. uporczywe niedopełnianie obowiązków rodzinnych, lecz trzeba bliżej wskazać, o jakie zachowanie chodzi np.: wyrzucenie z mieszkania, brak pomocy w chorobie.
Nie wystarczy więc stwierdzenia w testamencie np: „wydziedziczam swojego syna ponieważ uporczywie nie dopełnia on względem niej obowiązków rodzinnych”. Testament powinien zawierać konkretne okoliczności, które wskazywałyby na uporczywe niedopełnienie obowiązków przez syna.
Przyczyny takie muszą być wskazane przez spadkodawcę w testamencie oraz muszą być rzeczywiste. Jeśli więc spadkodawca wskaże w testamencie, że jego syn niedopełniał wobec niego obowiązków rodzinnych poprzez brak opieki w długotrwałej chorobie, a tak w rzeczywistości nie było, wydziedziczenie może okazać się nieskuteczne.
Spadkobierca może bowiem domagać się zachowku przed sądem nawet kiedy w testamencie spadkodawca wskazał, że go wydziedzicza i kwestionować przyczyny wydziedziczenia w toku postepowania sądowego.
Adwokat Agnieszka Drzewiecka